Trudna sytuacja Pogoni Lwów zainspirowała mnie do napisania tekstu o klubach, które jeszcze kilka bądź kilkanaście lat temu należały do ścisłej europejskiej czołówki, zaś obecnie pałętają się gdzieś w niższych ligach. Przykładów takich drużyn w Europie jest całe mnóstwo, a przyczyn upadku wiele. Podróż sentymentalną po Starym Kontynencie zacznijmy od kraju, w którym futbol się narodził, od kolebki całego współczesnego piłkarstwa, czyli Anglii.
Nottingham Forrest
Najbardziej klasycznym przykładem upadku zespołu, który dawniej był potęgą, jest Nottingham Forrest. W 1978 roku wywalczył mistrzostwo Anglii, a w 1979 i 1980 zdobył Puchar Mistrzów. Jeszcze w 1977 grał w Second Division i nikt nie spodziewał się tak ogromnych sukcesów. Przełom lat 70 i 80 to „złota era” w historii tego klubu. Twórcą potęgi był znakomity trener i taktyk Brian Clough, a największymi gwiazdami Peter Shilton, Viv Anderson, Kenny Burns, Larry Lloyd, John Robertson, Gary Birtles, Tony Woodcock, Trevor Francis oraz Martin O’Neill. Do najbardziej niezapomnianych pojedynków należały konfrontacje z Liverpoolem (obrońcą tytułu) w pierwszej rundzie Pucharu Mistrzów w 1979 roku - 2:0 i 0:0; ćwierćfinałowe i półfinałowe konfrontacje z Dynamem Berlin (pierwszy mecz u siebie przegrany 0:1, zaś w rewanżu zwycięstwo 3:1) oraz z Ajaxem (triumf na własnym boisku 2:0 i porażka w Amsterdamie 0:1).
Następne lata nie były już tak dobre. Wprawdzie udało się jeszcze 4-krotnie sięgnąć po Puchar Ligi, ale w 1993 roku nastąpiła relegacja do niższej ligi. Potem zespół dryfował pomiędzy Premiership, a First Division, raz awansując, by następnym sezonie ponownie spadać. Nottingham sięgnęło dna w 2005, kiedy to zawitało do trzeciej ligi. Niedawno nieudanie walczyło o powrót do Premier League (przegrana 1:3 i remis 0:0 ze Swansea w barażach).
Leeds United
Drugim klasycznym przykładem upadku niegdyś wielkiego klubu, jest Leeds United. Największe sukcesy drużyna święciła pod wodzą Don’a Revie. Odkąd ekipa z Anglii awansowała do First Division, w latach 1964-1974 nie kończyła nigdy rozgrywek poniżej 4 miejsca. W 1969 i 1974 wygrała tytuł mistrzowski, a w 1968 oraz 1971 roku sięgnęła po Puchar UEFA. Za kadencji szkoleniowca największymi gwiazdami byli Billy Bremner, Jack Charlton, Eddie Gray, Norman Hunter i Peter Lorimer. W 1974 Revie został selekcjonerem kadry narodowej i tym samym triumfy Leeds się skończyły (jedynym osiągnięciem był finał Pucharu Mistrzów w 1975, porażka z Bayernem Monachium 0-2).
Odrodzenie, choć chwilowe, nastąpiło na początku lat 90. Czwarta pozycja w 1991 jako beniaminek, by w następnym roku sięgnąć po mistrzostwo. O jego sile stanowili wtedy Gary McAllister, Gordon Strachan, Gary Speed, David Batty i Lee Chapman. Niestety kolejny sezon to szybkie odpadnięcie z Ligi Mistrzów i dramatyczna walka o utrzymanie w lidze (17 miejsce).
Kolejne dobre wyniki to kadencja Davida O’Leary, który wprowadził do drużyny bądź kupił kilku młodych obiecujących futbolistów: Rio Ferdinanda, Jonathana Woodgate’a, Lee Bowyera, Alana Smitha, Marka Viduke czy Harry’ego Kewella. W sezonie 1999/2000 ekipa uplasowała się na trzecim miejscu w lidze, co dało awans do LM, w której stała się rewelacją, odpadając dopiero w półfinale z Valencią (remis na własnym boisku 0:0 i przegrana na wyjeździe 0-3), eliminując po drodze Deportivo (3-0, 0-2) i Barcelonę (w I rundzie grupowej), wygrywając m. in. z Lazio i Milanem po 1-0. Po niepowodzeniach z Valencią klub wziął olbrzymią pożyczkę, ale w wyniku braku awansu do kolejnej edycji Champions League, nie był w stanie jej spłacić. Kryzys finansowy spowodował konieczność sprzedaży najważniejszych piłkarzy. W 2004 spadł do drugiej, a w 2007 roku do trzeciej ligi. Obecnie gra w The Championship, w zakończonym sezonie zajął siódmą pozycję.
Ipswich Town
Przykładów upadków w Anglii jest więcej. Wystarczy wspomnieć Ipswich Town oraz Derby County. Pierwszy to zdobywca mistrzostwa w 1962 roku (trenerem był wówczas słynny sir Alf Ramsey). Później opiekunem drużyny został Bobby Robson (od 1969), który stworzył silny zespół, oparty na takich zawodnikach, jak: reprezentanci Anglii - Terry Butcher, John Wark, Paul Mariner oraz reprezentanci Holandii - Arnold Muhren, Frans Thijssen. Największe w tamtym okresie osiągnięcia to puchar kraju, zdobyty w 1978 oraz Puchar UEFA w 1981 roku. W 1981 i 1982 Ipswich kończyło rozgrywki jako wicemistrz.
Po odejściu Robsona nastały ciężkie czasy. W 1986 klub pożegnał się z First Division. Rozbrat trwał 6 lat, jednak na prawdziwy sukces fani czekali aż do 2001 roku, kiedy to w charakterze beniaminka, zespół zajął sensacyjne 5 miejsce, będąc o krok od awansu do Ligi Mistrzów (tylko 3 punkty straty do Liverpoolu). Następny rok był równie sensacyjny, bowiem przyniósł spadek (dopiero 18 pozycja). Aktualnie Ipswich gra w pierwszej lidze.
Derby County
Drugi klub, to dwukrotny zdobywca mistrzostwa (1972, 1975), pucharu Anglii oraz półfinalista Pucharu Europy z 1973 (bezbramkowy remis i porażka 1:3 z Juventusem). Najlepszy okres Derby County to początek lat 70. Wówczas twórcą sukcesów był Brian Clough, a najlepszymi piłkarzami Dave Mackay, Archie Gemmill oraz Alan Durban.
Później nie było już tak dobrze. W 1980 roku Derby spadło do pierwszej ligi, a w 1984 grało już w trzeciej lidze. Odrodzenie nastąpiło pod koniec lat 80. W 1989 klub zajął piąte miejsce, a w jego składzie grały takie gwiazdy, jak: Peter Shilton, Mark Wright czy Dean Saunders. Potem nastąpił kolejny kryzys i zespół nigdy już nie nawiązał do dawnych osiągnięć. Natomiast w sezonie 2007/2008 ustanowił niechlubny rekord najgorszego występu w Premiership (wcześniej First Division) w historii. Zdobył zaledwie 11 punktów. Dzisiaj gra w pierwszej lidze .
Stade Reims
Przepływając kanał La Manche, trafiamy do Francji, gdzie dawniej głównym przeciwnikiem Realu w walce o Puchar Mistrzów było Stade Reims. Dwukrotnie ulegało w finale po zaciętych pojedynkach, najpierw w 1956 - 3:4 (prowadzili już 2:0), a w 1959 roku - 0:2. Lata 1949-1962 były najlepsze dla tego zespołu. W tamtym czasie zdobywał 6 razy mistrzostwo (1949, 1953, 1955, 1958, 1960, 1962) oraz dwukrotnie puchar kraju (1950, 1958). Filarami tamtej drużyny byli: Raymond Kopa, Just Fontaine, Jean Vincent, Roger Piantoni, zaś trenerem Albert Batteux, który od 1955 do 1962 był także selekcjonerem Francji (w 1958 doprowadził reprezentacje do brązowego medalu). Potem Reims nie odniosło już żadnych znaczących sukcesów, a obecnie rywalizuje w Ligue 2.
FC Nantes
Ośmiokrotny mistrz Francji (1965, 1966, 1973, 1977, 1980, 1983, 1995, 2001) oraz trzykrotny triumfator Pucharu Francji (1979, 1999, 2000). Największym osiągnięciem na arenie europejskiej był z pewnością udział w półfinale Ligi Mistrzów 1996 (odpadli z Juventusem, porażka na wyjeździe 0-2 i zwycięstwo u siebie 3-2). W drużynie grali wtedy: Claude Makelele, Christian Karambeu, Patrice Loko, Japhet N’Doram, Reynald Pedros oraz Nicolas Ouedec. Nantes doszło także do półfinału Pucharu Zdobywców Pucharów (1979/1980) oraz ćwierćfinału Pucharu UEFA (1994/1995). W jego historii przewinęło się wielu znanych zawodników, m. in. Eric Carriere, Marcel Desailly, Didier Dechamps, Henri Michel, Jeremy Toulalan, Jorge Burruchaga, Franky Vercauteren. Teraz walczy o powrót do Ligue 1.
Deportivo La Coruna
Zakończony niedawno sezon obfitował w wiele relegacji wielkich firm. Z Primera Division spadło Deportivo, z Serie A Sampdoria, a z Bundesligi Borussia Monchenglabach. Pierwszy z nich jeszcze niedawno zdobywał mistrzostwo Hiszpanii (2000). Jednak początki sukcesów to sezon 1992/1993 i 3 miejsce lidze. Kolejne dwa były jeszcze lepsze, klub plasował się bowiem na drugiej pozycji. Największymi wówczas gwiazdami byli: Bebeto, Mauro Silva, Donato, Djukic, Fran, Manjarin. Jak silny był to zespół, poświadczają niezapomniane mecze, chociażby wygrana z Realem 4:0 w lidze i 3:0 w spotkaniu o Superpuchar w 1995 roku. W następnym sezonie walczył o finał Pucharu Zdobywców Pucharów z PSG (walka nieudana, dwie przegrane 0:1).
W 1998 trenerem został Javier Irureta i nastała najwspanialsza era dla ekipy z Hiszpanii. Już w 2000 Deportivo sensacyjnie zdobyło mistrzostwo (m. in. wspaniały, zwycięski 5:2, pojedynek z Królewskimi), a prym wiedli: Roy Makaay, Djalminha, Flavio Conceicao, Turu Flores. W następnych sezonach nie schodziło poza podium, wywalczając dwa wicemistrzostwa oraz dwa razy zajmując trzecie pozycję, a w 2002 dokładając jeszcze Superpuchar Hiszpanii.
W tym czasie klub robił furorę w Lidze Mistrzów, docierając do ćwierćfinałów (2000, 2001) i raz do półfinału. Podopieczni Irurety grali futbol niezwykle widowiskowy, często ogrywali potężniejsze firmy, jak np. trzykrotnie Manchester United 2:1, 3:2 i 2:0; trzykrotnie Juventus 2:0 i dwa razy po 1:0; dwukrotnie 2:0 Arsenal Londyn; również dwa zwycięstwa z Bayernem Monachium 3:2 i 2:1; wygrane z Milanem 2:1 i niesamowite 4:0 w sezonie 2003/2004 (kiedy trzeba było odrabiać ogromne straty z Mediolanu, klęska 1:4). Kluczowe role ogrywali wtedy znakomici gracze: Diego Tristan, Walter Pandiani, Joan Capdevilla, Juan Valeron, Aldo Duscher, Javier Molina, Jorge Andrade, Alberto Luque. Następne lata to stopniowy regres, wyprzedaż lepszych zawodników, a w konsekwencji przykra dla wielu fanów degradacja do drugiej ligi.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz